Met open vizier blijven kijken

Op de dag van de forensische zorg – 21 mei 2024 - kwamen bijna 50 collega's van RIBW K/AM in het Verhalenhuis in Haarlem samen om te kijken naar de docufilm 'Toon W. is hersteld.'

Beroepscrimineel
We werden meegenomen in het bewogen leven van Toon Walravens en we zagen hoe hij zich ontwikkelt van beroepscrimineel tot professioneel ervaringsdeskundige. In zijn jeugd wordt hij al geconfronteerd met agressie, verslaving en misbruik en vindt hij thuis niet de veiligheid die hij zoekt. Hij belandt in het criminele circuit, is verslaafd en kan niet de man en vader zijn die hij had willen zijn. Na meerdere kleine detenties wordt hij veroordeeld tot een langdurige gevangenisstraf voor het leidinggeven aan een criminele organisatie.

Stigma
In de gevangenis besluit Toon om het roer om te gooien. HIj ontvangt steun. Die ervaart hij ook als hij bij GGzE voor het eerst behandeld wordt voor de ondertussen vastgestelde psychiatrische problematiek. We zien hoe hij van de ene instelling naar de andere gaat, het grote aantal hulpverleners waar hij mee te maken heeft, het stigma dat er is in de samenleving, bij instanties, bij de omgeving. We zien ook hoe hij op meerdere momenten in zijn leven houvast en kracht vindt bij mensen die er voor hem zijn en naar hem luisteren. Zonder oordelen. Zonder medelijden, met medeleven. En waar hij ruimte voelt om zich kwetsbaar op te stellen.

De film maakte indruk op de aanwezigen:

'Indrukwekkend wat hij heeft meegemaakt en hoe hij zich zo heeft weten te ontwikkelen.'

"Herkenbaar, dit ervaar ik bij cliënten maar ook in mijn eigen leven."

'Hoopvol, dat je diepe krassen op je ziel kunt ombuigen naar zoiets positiefs.'

Inzichten
In de nabespreking, geleid door Hanne Adu-Ampoma, zorgcoördinator bij RIBW K/AM, werd stilgestaan bij wat het verhaal van Toon oproept in relatie tot ons werk en de cliënten die we begeleiden. Er werden waardevolle inzichten gedeeld:
"De film laat goed zien wat de kracht van ervaringsdeskundigheid kan zijn in de begeleiding en behandeling van cliënten. Dit gun ik onze cliënten en organisatie."
"Om goed aan te kunnen sluiten bij een cliënt zien we hoe belangrijk het is om het hele leven van hem/haar in kaart te brengen."
"Waar ligt onze invloed als begeleiders? RIBW K/AM komt in beeld als de behandeling afgerond is en de cliënt terugkeert in de maatschappij. Dit gaat met vallen en opstaan, zo illustreert de film. Onze begeleiding draagt eraan bij dat de cliënt gecontroleerd overeind kan blijven."
"Perspectief bieden en presentiegericht werken. Zonder oordeel. Zoals Toon zelf zegt in de film:

"Iedereen verdient een tweede kans. We moeten met open vizier blijven kijken."

De documentaire 'Toon W. is hersteld' ging in april 2023 in première. Een verfilming van het gelijknamige boek met Rob Deelen als regisseur. De documentaire waar Toon zijn eigen hoofdrol speelt, neemt je mee naar zijn jeugd en laat waarheidsgetrouwe reconstructies zien uit zijn leven in het criminele circuit.